Carnaval of Vastelaovend, is een feest dat diepgeworteld is in lokale tradities en gemeenschapsgevoel. De laatste jaren groeit de populariteit van het feest ook buiten de traditionele carnavals- en vastelaovend-regio’s.

Ieder jaar weer laait de discussie op over het weren van bezoekers van buitenaf. De media schrijven in de weken vóór carnaval weer massaal over de ‘de bedreiging van buitenaf’.

Dat roept de vraag op: hoe kunnen we bezoekers verwelkomen zonder dat de kern van het feest verloren gaat? Het kan, maar dat gaat niet vanzelf.

1. Leg de tradities en gebruiken uit

Een veelvoorkomende misvatting is dat carnaval/vastelaovend enkel draait om overmatig alcoholgebruik en losbandigheid. In werkelijkheid is het een cultureel feest met een rijke geschiedenis, muziek, en sociale cohesie (Van de Goor, 2020). Media spelen een grote rol in het beeld dat buitenstaanders van carnaval/vastelaovend krijgen. Door de nadruk te leggen op de traditionele aspecten, zoals de betekenis van de optochten, de liedjes en het lokale dialect, kunnen we het ware karakter van het feest beter overbrengen. Dit trekt publiek wat dáár naar op zoek is… anders dan slechts losbandigheid en overmatig alcoholgebruik.

Educatie en voorlichting zijn hierbij essentieel. Online campagnes, documentaires en lokale initiatieven kunnen bijdragen aan een correcter beeld van carnaval/vastelaovend. Het Groot Gevolg zet zich hier al voor in, maar ook landelijke media zouden verantwoordelijkheid kunnen nemen door af te stappen van populistische stereotypes en juist de culturele waarde van het feest te belichten.

Zie ook het Kennisartikel: ‘Boven de sloot’, een morele kwestie

2. Help bezoekers een handje

Naast uitleg over de tradities, kunnen bezoekers ook praktisch geholpen worden. Draai ze niet de rug toe, maar help ze een handje.

Zie ook Kennisartikel: De impact van een glimlach tijdens carnaval

Zou het geen fantastisch idee zijn om in elke stad of dorp een ontvangststation in te richten, waar bezoekers informatie krijgen over de gebruiken en gedragsregels. Zo’n bus/trein-station kan ook fungeren als ontmoetingsplek, waar lokale feestvierders bezoekers kunnen begeleiden in de lokale tradities, om hen op een respectvolle manier mee te nemen in de beleving van carnaval.

3. Crowdcontrol met oog voor behoud van tradities

De overheid en gemeenten zijn jaarlijks druk bezig met het reguleren van bezoekersstromen. Steden zoals Maastricht, Tilburg en Breda merken dat het de laatste jaren steeds drukker wordt tijdens carnaval/vastelaovend (RTL, 2024). Crowdcontrol is noodzakelijk om veiligheid te waarborgen, maar het moet niet ten koste gaan van de openheid en gastvrijheid van het feest. Door bezoekers beter te spreiden en te informeren over waar en hoe zij het feest kunnen beleven, kan de balans tussen traditie en toegankelijkheid behouden blijven (Rijksoverheid, 2023).

Tot slot

Carnaval en vastelaovend is een feest voor iedereen, en het zou zonde zijn als dit verandert in een exclusief evenement voor alleen de ‘eigen mensen’. Door misverstanden weg te nemen, bezoekers een handje te helpen en verantwoord om te gaan met grote publieksstromen, kan carnaval en vastelaovend open blijven voor iedereen die het oprecht wil beleven. Laten we samen zorgen dat het een feest blijft waar zowel traditie als gastvrijheid centraal staan.

Referenties

Rijksoverheid. (2023). Crowdmanagement en evenementenbeleid in Nederland. Geraadpleegd op 1-2-2025, van https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/12/15/eindrapport-evaluatie-evenementenlijst

Van de Goor, R. (2020). Carnaval: Traditie, betekenis en beleving. Utrecht: Historische Uitgeverij.

RTL. (2024). Carnaval staat voor de deur, steden nemen maatregelen tegen drukte. Geraadpleeg op 1-2-2025, van https://www.rtl.nl/nieuws/artikel/5433436/carnaval-staat-voor-de-deur-steden-nemen-maatregelen-tegen-drukte?